20 Ağustos 2021 Cuma

Bir Altınoluk hizmetidir.

Bugün 20 Ağustos 2021 - Cuma

Selamunaleykum, hayırlı cumalar.

ABD’nin yaklaşık 20 yılın ardından çekildiği Afganistan’da yeni dönem başlıyor. Yüzbinlerce kişinin hayatını kaybettiği, ülkenin her geçen gün daha çok fakirleştiği, eğitim ve sağlık gibi temel alanlarda korkunç bir tablonun dünyaya mal olduğu Afganistan’da bundan sonra neler olacak?

A Gündem’de bu hafta, son günlerde Afganistan’da yaşanan hadiselere birlikte göz atıyor, detaylara odaklanıyoruz. Bu hafta ayrıca Derin Okuma kategorisinde “Afganistan” meselesini doğru okuyabilmek için zengin bir muhteva sizleri bekliyor.

Haftaya yeniden görüşmek üzere…

Ayet • Hadis • Nükte

Ayet-i Kerime (İyilikte Yardımlaşın)

“…İyilik ve takvâ üzerinde yardımlaşın, günah ve düşmanlık üzerine yardımlaşmayın!..”
(el-Mâide, 2)

Hadis-i Şerif (Müminler Kardeştir)

“…Mü’min mü’minin kardeşidir, onun geçimine yardım eder ve onu arkasından kötülüklere karşı korur.”
(Ebû Dâvûd, Edeb, 49/4918)

Nükte (Müminler Birbirini Tamamlar)

“Mü’minler birbirlerine yardım husûsunda, bir parçası diğer parçasını sımsıkı kenetleyip tutan binâlar gibidirler. Parmakları birbiri arasına geçirilerek kenetlenen ve gerektiğinde birbirini yıkayıp temizleyen iki ele benzerler ki, biri diğerinin eksiğini tamamlar ve yanlışını düzeltir. Onu kirli göstermek, hatâsını ortaya çıkarmak için değil, temiz ve hayır üzere olması için gayret sarf eder.”
(Osman Nuri Topbaş)

Haberler

Ve Amerika Birleşik Devletleri, 11 Eylül 2001’de ikiz kulelere yapılan saldırılarının ardından işgal girişimine başladığı Afganistan’dan çekiliyor. ABD Başkanı Joe Biden, ABD'nin Afganistan'daki askeri misyonunun 31 Ağustos'ta sona ereceğini açıkladı.

[ABD'nin Afganistan bilançosu: 20 yıllık işgalde neler yaşandı?] 11 Eylül saldırılarının ardından ABD, tıpkı Irak’ta olduğu gibi Afganistan'a da asker göndermiş, bu ülkelerde yargısız infazla yüzbinlerce insanı katletmişti. 20 yıl süren ABD işgali döneminde Afganistan'da istikrar sağlanamadı. Taliban ile mücadele için milyarlarca dolar harcayan ve 2 bin 500 askerini kaybeden ABD, bir türlü hedeflerine ulaşamadı.

Biden, Amerikan askerlerinin Afganistan'dan çekilmesi ile ilgili kararını Nisan ayında açıklamış ve çekilme tarihi olarak 11 Eylül 2021'i işaret etmişti. Fakat Taliban’ın ülkeyi ele geçirmesi daha kısa sürdü. Taliban güçleri yönetimi ele geçirmek için başkent Kabil’e yönelirken ülkede büyük panik oluştu ve Taliban tek bir kurşun atmadan kontrolü sağladı.

ABD’nin Afganistan’dan çekilmesi sonrası tüm dünyada büyük panik yaşanırken, bir çok ülke vatandaşlarını ülkeden çıkarmak için seferber oldu. ABD’nin ülkedeki personelleri ile birlikte yardımcı elemanların da yurtdışına çıkarılacağını duyurmasının ardından Kabil Havalimanı’nda büyük karmaşa yaşandı, onlarca kişinin hayatını kaybettiği belirtiliyor.

Kabil Havalimanı’nda yaşanan kaostan tüm dünyaya yansıyan görüntüler üzerine uzun süre düşünülecek bir tabloyu ortaya çıkardı. Ülkeden kalkacak uçaklara binmek için birbiriyle mücadele eden binlerce Afgan can pazarına katıldı.

Afganistan'ı terk etmek isteyenler havaalanında piste girerek kargo uçaklarının kanatlarına ve tekerlerine tutundu. Saniye saniye kaydedilen görüntülerde iki Afgan’ın feci ölümü görülebiliyor.

[İnfografik] Afganistan'daki savaşa ayrılan bütçe, ABD'nin eski Başkanı Barack Obama döneminde zirve yaptı. 2001 yılında 23 milyar dolar, 2011 yılında 107 milyar dolar harcandı. ABD’nin Afganistan, Pakistan ve Irak'taki savaşlara 5,9 trilyon dolar harcadığı açıkladığı tahmin ediliyor.

[İnfografik] ABD'nin Afganistan işgali en çok çocukları etkiledi: Halihazırda devam eden savaş nedeniyle 3,7 milyon çocuk eğitimden mahrum bırakıldı. İç savaştan geriye kalan patlayıcılar sebebiyle hayatını kaybedenlerin yüzde 84'ünü çocukların oluşturuyor.

Afganistan’da yaşanan gelişmelerle ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, iki ülke arasındaki güçlü tarihi beşeri kültürel bağlara dikkat çekerek, "Afgan halkının İstiklal Savaşı'mızda verdiği maddi manevi desteği unutmamız mümkün değildir.” dedi. Taliban yöneticilerini kabul edebileceğini dile getiren Erdoğan sözlerini şöyle sürdürdü: “Afgan halkının huzuru, bu ülkede yaşayan Türk soydaşlarımızın selameti ve ülkemizin çıkarlarının korunması noktasında her türlü iş birliğine hazırız. Taliban yöneticilerinin yaptığı itidalli ve ılımlı açıklamaları memnuniyetle karşılıyoruz.”

Kastamonu, Sinop ve Bartın'da yaşanan sel felaketi sonrası hayatını kaybedenlerin sayısı 77'ye yükseldi. AFAD'dan yapılan açıklamada, Kastamonu'da 26, Sinop'ta 8 olmak üzere toplam kayıp ihbarı sayısı 34 olduğu ifade edildi. 20 kişinin hayatını kaybettiği Ölçer Apartmanı’nın müteahhidi tutuklandı. AFAD aynı zamanda yangın ve sel afetleri dolayısıyla başlatılan yardım kampanyasına yapılan bağış miktarının 132 milyon 841 bin 830 liraya ulaştığını bildirdi.

[Video] Giresun'daki sel felaketini Meteoroloji ve Afet Yönetimi Uzmanı İTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu yorumluyor: “Dere ıshalı için yapılan duvarlar taşkınlara neden oluyor.”

[Video] Bozkurt’taki taşkının ardından sosyal medyada, bölgedeki hidroelektrik santralinin sularının sel felaketine yol açtığına dair iddialar ortaya atıldı. Gazeteciler, bölgedeki HES’i görüntüleyerek iddiaların asılsız olduğunu ortaya çıkarırken, HES’in su bulunduran bir barajının dahi olmadığı belgelendi.

17 Ağustos 1999'daki Marmara Depremi'nin ardından 22 yıl geçmesine rağmen, Zorunlu Deprem Sigortası bulunmayan konutların oranın yüzde 42'yi bulduğu açıklandı. Türkiye'de 7,4 milyon konutun deprem sigortası bulunmuyor.

[Neler Yapıldı?] Depreme karşı kentsel dönüşüm kapsamındaki alanlarda, "riskli alan", "rezerv yapı alanı", "kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı", "yenileme alanı" ve "riskli yapılar" belirleniyor. Kentsel dönüşümle 775 bin 339 konut ve iş yeri yenileniyor.

Enflasyon Rakamları (Temmuz 2021) TÜİK tarafından açıklandı. Buna göre Temmuz ayında TÜFE aylık %1,80 artarken, yıllık bazda enflasyon %18,95 oldu. Temmuz ayının zam şampiyonu ise fiyatı %29,42 artan “yurt içi bir hafta ve daha fazla süreli turlar” oldu.

[Küresel Salgın]

Dünya Sağlık Örgütü’nün son verilerine göre;
Dünya genelinde;
• Vaka sayısı 209 milyonu ,
• Vefat sayısı ise 4 milyon 390 bini geçti
• Aşılama sayısında ise verilen toplam doz sayısı 4.837.763.594 oldu.
Türkiye’de ise;
• Vaka sayısı 6 milyon 138 bini ,
• Vefat sayısı 53 bini geçti
• Verilen toplam doz sayısı 87.200.733 oldu.

Dünya genelinde 4 milyar 760 milyon dozdan fazla Kovid-19 aşısı yapıldı. Türkiye, toplam aşı sayısı bakımından dünyada 8. sırada yer aldı.

[1 yıldır yayımlanmayan araştırma] Covid-19 salgınında laboratuvar - doğa tartışması sürerken yeni bir araştırma Wuhan'da yıllardır corona virüs taşıyıcısı hayvanların satıldığını ortaya koydu. Aralarında köpekler ve rakunların da bulunduğu hayvanlar 10 yıla yakın bir süre pazarda satıldı.

Sağlık Bakanı Koca, son bir haftada vaka sayısı en çok artan illeri açıkladı: “Batman, Bayburt, Aksaray, Gümüşhane ve Ardahan.. Risk haritasında düşük riskli il sayısı 33'e çıktı.

Kültür • Sanat

Türkiye'de fotoğrafçılığın uluslararası alanda ün kazanmış en önemli temsilcisi olarak gösterilen Ara Güler'in 75 siyah beyaz fotoğrafının yer aldığı sergi, Galata Kulesi'nde ziyarete açıldı.

[Biyografi] Deklanşörüyle zamanı durduran foto muhabiri: Ara Güler kimdir?

[Masalsı bir dönemin şâhitliğinde: Endülüs müziği] İslâm'ın doğuşunu takip eden yüzyıldan itibaren fethedilen bölgelere yerleşen Müslüman topluluklar beraberlerinde müzik kültürlerini de getirmişler ve neticede yerli halkın müzik kültürüyle bir etkileşim yaşanmıştı. Diğer İslâm beldelerinde olduğu gibi Endülüs’te de müziğin iç içe olduğu alan şiirdi. Endülüs müziğinin temelini Arapça yazan şairlerin bestelenen şiirleri teşkil etmekteydi.

Osmanlılar döneminde muharrem ayında devlet erkânı padişahın huzuruna çıkarak yeni yılı tebrik eder ve padişahtan “muharremiyye” denilen hediyeleri alırlar, kendileri de maiyetlerindeki kişilere muharremiyye verirlerdi. Ayrıca şairler tarafından yeni yıla ait manzumeler yazılırdı. Muharrem ayında bilhassa tekke ve camilerde okunan Kerbelâ Vak‘ası’na dair ilâhiler “muharremiyye” olarak adlandırılırdı.

[Altınoluk'tan] Osman Nuri Topbaş Hocaefendi’nin kaleminden: “Ehl-i Beyt Sevgisi”

“Ecdâdımız Osmanlı, Ehl-i Beyt’i daima el üstünde tutmuş, saygıda kusur göstermediği gibi, onlara hürmet ve muhabbetin nasıl olması gerektiğine dâir, ümmete örnek olacak davranış güzellikleri sergilemiştir. Ehl-i Beyt’e hizmeti kıymetli bir vazîfe saymış ve onların şeref ve izzetinin muhâfazası için Nakîbü’l-Eşraflık diye resmî bir müessese geliştirmiştir.”

Diyanet TV’de yayınlanan ”Muharremiye ve Kerbela Şehitlerini Anma Programı”nı izlemek için tıklayın.

Teknoloji

Müşteri sadakati işletmelerin her dönemde üzerinde durduğu önemli bir kavram. Ancak gerçek şu ki kriz dönemlerinde bu bağlılık işletmeler adına adeta bir can simidine dönüşüyor. Hele ki küresel bir sağlık krizinin ortasında müşteri kaybetmeye başlamak olası en kötü senaryoların başında geliyor. Yapılan araştırmalara göre tüketicilerin yüzde 72’si beğenip bağlandıkları hizmetlere erişebilmelerini sağladığı için pandemi döneminde dijitalleşmeye yatırım yapan markalara “minnettar olduklarını”, yüzde 67’si ise pandemi döneminde dijital hizmetlerinin kalitesini arttıran markalara daha “bağlı olduklarını” ifade ediyor…

15'inci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF 2021) İstanbul'da başladı. Son yıllarda kamu ve özel girişimlerin yaptığı yatırımlarla adını savunma sanayisinin üst sıralarına taşıyan Türkiye'de geliştirilen birçok silah ve savunma teknolojisi fuarda tanıtılıyor. İşte fuarda tanıtılan yerli silahlar ve teknolojiler...

Rusya'da yasaklanan içeriklere Google üzerinden ulaşılabilmesi nedeniyle şirketin mevzuata uymadığı hükmüne varan mahkeme, Google'a 4 milyon ruble para cezası verdi. Ülkede benzer ihlallerden ötürü Google’a geçen ay toplam 12,5 milyon ruble para cezası verilmişti. Rusya’da Google’a bugüne kadar verilen toplam para cezası miktarı böylelikle 32,5 milyon rubleye ulaştı.

[Türkiye'de İlişkiler] Sosyal medya düzenlemesi ile küresel şirketlerle olan ilişkilerini resmiyete döken Türkiye’de Nisan ayında Rekabet Kurulu, Google Reklamcılık ve Pazarlama, Google International, Google LLC, Google Ireland ve Alphabet'e 296 milyon lira para cezası kesmişti. Google, arama ve turizm sorgularında kendini öne çıkarmak ve yerel arama hizmetleri pazarındaki rakiplerinin faaliyetlerini zora sokmakla suçlanmıştı.

Aile • Sağlık

Hicri takvime göre Muharrem ayının onuncu günü Aşure günüdür. İslam inancına göre Muharrem ayının onuncu günü, Büyük Nuh Tufanı’ndan sonra gemidekilerin elinde kalan son malzemelerle yaptıkları yemek “Aşure yemeği” olarak asırlardır yapılıyor. Aşure yemeği bizim kültürümüzde tatlı olarak yenmeye devam etmiştir. İşte sizler için harika bir aşure tarifi…

Yaz aylarını simgeleyen bazı meyve ve sebzeler vardır ki tadına doyum olmaz. Bol meyve ve sebze çeşitliliğiyle yazın tadı başka oluyor. Peki yazın en çok hangi sebze ve meyveleri tercih edersek sağlıklı bir yaz geçiririz?

Dünya genelinde nüfusun yüzde 30'unu, Türkiye'de de yüzde 27,5'ini 18 yaş altındakiler oluşturuyor. Peki COVİd-19 aşısı çocuklar için tehlike arz ediyor mu? Uzmanlar anlatıyor…

Gönüllü Haberler

Nitelikli akademik kadrosu ve zengin imkânlarıyla başarılı üniversite öğrencilerine hizmet verecek İFTAM Akademi kayıtları sürüyor. Eğitim programında sosyal ve beşeri ilim alanlarında uzman yetiştirilmesi hedefleniyor.

Kastamonu'da yaşanan sel felaketinde sular altında kalan Bozkurt Merkez Camii'ndeki çamur tabakasının temizlenmesinin ardından komandolar, camiyi deterjan ve sabunla yıkadı.

İSAR, her sene olduğu gibi bu sene de kendini ilim sahasında yetiştirmek isteyen öğrencileri programa kabul ediyor. İSAR programı 4 yıl, İSAR İlahiyat ise 5 yıl devam etmekte olup İSAR’a kabul alan öğrenciler kendilerini ilmî sahada geliştirme imkânı bulacaklar. Kayıt ve detaylı bilgi için tıklayın.

Derin Okuma

[ABD neden kaybetti, Taliban neden kazandı?] Taliban’ın bir domino etkisiyle şehirleri neredeyse tek kurşun atmadan alarak Kabil’e ilerlemesi ve son olarak da başkenti ele geçirmesi geçen 20 yılın yaşattığı psikolojik ortamda gerçekleşti. Gelinen noktada; Taliban girdiği şehirlerde hayatın normal akışında yürütülmesi çağrıları yapıyor, devlet kurumlarında hizmetlerin aksamaması için memurları göreve çağırıyor. Bu açıdan bakıldığında aldığı vilayetlerde hayatın normal akışında sürdüğünü görmek, bu çağrıların halk tarafından da kabul gördüğünü gösteriyor.

[Türkiye’nin Afganistan siyaseti nasıl olmalı?] Tek kutuplu uluslararası düzen çökerken ABD, Afganistan'ın imparatorluklar mezarlığında tıpkı diğerleri gibi yerini alıyor. Geride, 1 milyona yakın insanın ölmesine neden olan 20 yıl boşa harcanmış bir başarısızlık hikayesi bıraktı. Yüzbinlerce insan ise ya baba ocağından ayrılarak Kabil, Kandahar, Herat, Kunduz, Mezarı Şerif gibi büyük şehirlerde sefalet içinde yaşamaya mahkûm ya da ülkelerini terk ederek mülteci oldu.

[İkinci Taliban Dönemi Kaosu Nasıl Yönetilebilir?] Ve Taliban, Kâbil’i yıldırım hızıyla ele geçirdi. ABD Başkanı Biden’ın “Ulusları için savaşmalılar” dediği 300 bin kişilik Afgan ordusu tuz buz olurken Cumhurbaşkanı Gani ülkeyi terk etti. Afganistan İslam Cumhuriyeti’nin İslam Emirliği adını alması bekleniyor. Taliban sözcülerinin ilk mesajları dikkatli ve ılımlı.

[İran üzerinden Türkiye’ye düzensiz Afganistanlı göçü] İran’da mukim Afganistanlıların serbest dolaşım hakkı olduğundan Türkiye sınırına yönelmiş olmaları bir noktaya kadar anlaşılabilir olmakla birlikte çıkış noktası Afganistan olanların İran’ı bir şekilde geçerek Türkiye’ye yönelmeleri dikkat çekici.

[Afganistan’da jeopolitik hesaplar] ABD’nin, Afganistan’daki askeri varlığını azaltarak karşılıklı çıkarlar temelinde Taliban’ı taşeron hale getirip, rakiplerini zayıflatma yönünde bir strateji izlediği söylenebilir. Buna göre ABD’nin risksiz, insan kaynağı maliyeti neredeyse olmayan, perde arkasında bir süreç yönettiği stratejik bir pozisyon ile, Afganistan’daki nüfuzunu kimlik değiştirerek sürdürmek istediği sonucuna ulaşılabilir. Ancak diğer aktörlerin de bu durumun farkında olduğunu söylemek gerekir.

[Taliban'ın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi] 11 Eylül saldırılarının ardından ABD'nin hedefi haline gelen Taliban rejimi, savaş beyleri, farklı aşiret, boy ve etnik gruplar arasında bölünmüş olan Afganistan'da 1994'te ortaya çıktı.

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ne (SSCB) karşı açılan savaş sırasında Pakistan'a göç eden mülteciler savaş sonrası geri dönmeye başladı. Pakistan'da, özellikle Deobandi Medresesi'nde eğitim görmüş öğrenciler de geri dönen mülteciler arasındaydı. Bunlardan biri olan Molla Ömer etrafında birçok öğrenci ve Peştun mücahitle Taliban'ı kurdu.

Dua

Bir Saniye...